Lilypond ile nota yazımı
Uzun süredir notaları elimle yazıyordum veya eldeki fotokopilerle devam ediyordum. Müzik hocam Finale veya Sibelius ile yazmamı tavsiye etmişti. Bunlar grafik arayüzlü ücretli programlar. Ben tercihimi metin tabanlı Lilypond'dan yana kullandım. Lilypond profesyonel bir nota yazma yazılımı. Hem de ücretsiz ve özgür.
Lilypond'u LaTeX, Finale ve Sibelius'u da Word gibi düşünebilirsiniz.
Dün oturup Lilypond'un sözdizimini öğrendim ve ilk notamı yazdım. Arayüz olarak da Frescobaldi'yi kullandım.
Örnek teşkil etmesi açısından paylaşayım istedim: Notasını yazdığım şarkı Право Хоро. Latince harflerle Pravo Horo. Türkçesiyle Düz Dans. Harika bir Bulgaristan halk ezgisi.
Lilypond çok güzel PDF çıktısı veriyor. Aynı biçimde İnternette yayınlamak için PNG çıktıları almak mümkün:
Şarkıyı dinlemek isterseniz MIDI çıktısı da alabilirsiniz.
Tüm bu çıktıları ürettiğim kaynak kodu buradan indirebilirsiniz.
Lilypond ile yazmanın birçok avantajı var:
- Şarkının kaynak koduna erişebilirsiniz. Metin editörlerine alışıksanız yeni notalar yazmak çok kolay. Kaynak kodunun okunabilirliği bence gayet yüksek.
- Bazı ayarları bir kez yapıp, daha sonra yeni notalara ekleyebilirsiniz. Örneğin sayfa boşlukları, altlık/üstlük içerikleri. Bunları
include
ile almak mümkün. - Metin bazlı olduğu için kaynakları birkaç kişi ortaklaşa yazabilirsiniz. İmece usulü kod yazmak gibi.
- Tek satır komutla tüm notaları transpoze edebilirsiniz. Örneğin la notası do olacak biçimde transpoze etmek için
\transpose la do
komutu yeterli. Yeni halinin PDF'i burada. Görüldüğü gibi akorlar ve anahtarlar da dahil her şey uygun biçimde değişmiş. - MIDI çıktısındaki enstrümanları ayarlamak mümkün. Ben flüt kullandım kulağa hoş geldiği için. Aslında transpoze edilmiş bir de akordeon kullanmıştım ama onu beğenmedim, kaldırdım. MIDI'yi elektronik müzik ile karıştırmamak lazım. MIDI'nin sunduğu imkanlar kısıtlı. Çalmadan önce şarkı hakkında fikir vermesi açısından birebir.
- Lilypond profesyonel bir yazılım. Oldukça karmaşık notaları dahi yazmak mümkün. Örneklere bakabilirsiniz.
Maalesef Türkçe sitelerdeki notalarda ne akor var, ne de bazen ölçüleri tutuyor. Ben yazdığım notaları paylaşabilirim ileriki günlerde. Siz de Lilypond kullanıp notaları paylaşsanız şahane olur!
4 yorum
kotu yonleri neler peki?
@baris: Örneğin alışık olmayan bir kişinin öğrenmesi başta zor olabilir. Frescobaldi gibi bir editör kullanmadan Notepad++ gibi bir editör ile de zorluk çekilir bence. Diğerlerini bilmediğim için kötü yönlerini bilemiyorum henüz.
Turk muzigi notalarini yazmak mumkun mu? Biliyorsunuz her makamin ses donanimi farkli. Eserin icinde de farkli notalar eklenebiliyor. Koma sesler (ornegin koma bemolu), bakiye bemol vs gibi sesleri yazmak mumkun mu? Koma ses: iki ses arasindaki araligin dokuzda biri olan ses). 1, 4, 5, 8 komalik sesler var...
Eger herhangi bir ornek yazdiysaniz lutfen gosterin veya gonderin.
Selamlar
Bunu ben de merak ediyorum. Maalesef bilemiyorum. Öğrenirsem seve seve yazarım.